Into the bush
Door: Irene
Blijf op de hoogte en volg Irene
03 Oktober 2013 | Zambia, Sesheke
Lieve lezers,
Wat een leuke reacties weer op m'n vorige blog! Erg fijn om op deze manier jullie support te ontvangen.
In deze blog neem ik jullie mee naar Mutemwa, een zanderig dorpje 100 km ten westen van Sesheke. Dit dorp was vorige week het toneel van een driedaagse workshop over klimaatverandering die door WWF was georganiseerd voor inwoners van Mutemwa en de omringende dorpen. Afgelopen woensdagochtend gingen we, na het standaard Afrikaans uurtje vertraging dat ik heb leren incalculeren, met onze volgeladen jeeps op weg. In Mutemwa aangekomen vinden we een afgevaardigde groep van 40 mannen en vrouwen gezeten in de schaduw van een grote boom net buiten het dorp, en worden we met veel klapklap ontvangen. Als enige blanke ontvang ik blikken die variëren van vriendelijke nieuwsgierigheid tot koele achterdocht. Na het algemene voorstelrondje dat voornamelijk bestaat uit verlegen en onverstaanbaar gemompel kan de workshop beginnen. Mijn rol tijdens deze workshop is om de workshopleider te assisteren, te observeren, algemene conclusies en verbeterpunten te noteren en foto's te maken.
Een van de eerste dingen die me opvallen is de strikte scheiding tussen mannen en vrouwen. In de schaduw van de boom zitten de mannen aan de ene kant op stoelen, de vrouwen aan de andere kant op matten. Een aantal vrouwen draagt een jong kind bij zich, dat zich de hele dag moet vermaken met in stilte rondkijken en een beetje rondkruipen. Het is ongeveer 40 graden Celsius met veel opstuivend zand en stof door een warme wind. De aanwezige vliegen voelen zich sterk aangetrokken tot de geur van mijn shampoo en zijn nauwelijks bij me weg te slaan. De participatie in de groep is goed, zowel vrouwen als mannen praten open over hun ervaringen met klimaatverandering, al kunnen ze deze term waarschijnlijk niet in officiële termen uitleggen. Na een lange en succesvolle ochtend wordt de lunch geserveerd en verlaten mijn trouwe vliegen me voor een uurtje. We eten nshima, het nationale gerecht met gekookt maïsmeel, kool en vlees wat gegeten wordt door in de palm van je rechterhand balletjes te kneden van het maïsmeel en met deze balletjes kool en vlees op te scheppen. Ondanks hun volle borden en de gevulde extra pannetjes voor hun gezinnen gaat er een algemeen geklaag op: de porties zijn niet groot genoeg. In deze regio woedt het hongerseizoen al een paar maanden voort; gemiddeld eten de mensen 1x per dag of 1x per 2 dagen een maaltijd. Om onze lunchende groep heen sluipen uitgehongerde honden.
Na de lunch worden de participanten opgedeeld en in groepen aan het werk gezet. Aangezien veel van hen midden in de nacht zijn opgestaan om nog voor de workshop op hun akkers te werken, is het om 16.00u hoog tijd om af te ronden. De mensen vertrekken met hun pannetjes naar hun hutjes. Het WWF-team treft snel voorbereidingen voor de avond en nacht voordat het donker wordt. Na een avondmaaltijd van nshima tegen de schemerende achtergrond van lemen dorpshuisjes wordt het pikdonker. Met mijn oog half op de prachtige sterrenhemel en een enkele vallende ster neem ik met behulp van een teiltje stomend water een bad achter een boom. Na een laatste verhaal en drankje bij het kampvuur duiken we tevreden onze tenten in. 's Nachts wordt het best koud, de slaapzak blijkt geen overbodige luxe.
De volgende ochtend eet ik na wat voorbereidingen voor de workshop snel mijn ontbijt bij het kampvuur, als ik plotseling geschuifel hoor. Schuin achter me staan een stuk of 10 magere kinderen het eten uit m'n mond te kijken. Het is een confronterend moment. Voordat ik iets kan doen roept de dorpsoudste de kinderen terug naar het dorp. Mijn ontbijt heeft alle smaak verloren. Een half uur later begint de tweede dag van de workshop. Gezeten tussen de vrouwen merk ik dat ze zich geleidelijk aan minder terughoudend opstellen. De oudste vrouw van het gezelschap (bijgenaamd 'Oude Vrouw') geeft onder een presentatie uit het niets een flinke ruk aan mijn haar; ze moest even checken of het wel echt was. In Zambia dragen de meeste vrouwen met steil haar namelijk een pruik. De ochtend gaat snel voorbij en de nshima wordt geserveerd. Grotere porties dan op de eerste dag, maar nog steeds niet groot genoeg om alle aanwezigen tevreden te stellen. Aan het eind van de middag vertrek ik met mijn baas richting Sesheke om op kantoor wat zaken te regelen voor de laatste dag van de workshop. Vrijdagochtend zijn we weer vroeg present in Mutemwa. Deze dag maken de dorpsbewoners met behulp van het workshopteam naar aanleiding van de eerdere probleemanalyse onderling afspraken over hoe ze hun natuurlijke hulpbronnen beter kunnen beheren en klimaatverandering kunnen opvangen. Ik ben onder de indruk van de concrete plannen die worden opgesteld. Onze komst is zeker niet voor niets geweest! Na de laatste lunch van nshima nemen we afscheid (klapklap klapklap) van de dorpsbewoners, waarbij Oude Vrouw nog even haar kans schoon ziet om enthousiast in m'n borsten te knijpen. Wederom om te checken of ze wel echt zijn. Ach ja, je kunt het maar zeker weten. :) Tot zover ons veldwerk van de afgelopen week. Het was een bijzondere ervaring! Gisteren (woensdag) zijn we even terug geweest naar Mutemwa met een WWF-afvaardiging vanuit Tanzania, Mozambique en Namibië. De dorpsbewoners waren hartverwarmend blij om ons te zien en een algemeen gejoel ging op toen bleek dat ik de beloofde foto's van de workshop had meegenomen. Ondertussen probeerde ik zo subtiel mogelijk uit de buurt van Oude Vrouw te blijven. ;)
Een week geleden zijn we ook nog een dag op veldbezoek geweest naar een dorp op 4 uur afstand, waarbij we onderweg een bezoekje hebben gebracht aan Ngonye Falls! Dit mooie stroomgebied van de Zambezi heeft ontzettend veel toeristisch potentieel, maar de huidige infrastructuur is gebrekkig. De vrij beangstigende route met steile beklimmingen, dalingen en losse stenen die naar de Falls leidt is niet geschikt voor kinderen, ouderen, zieken of iemand die ook maar enigszins hoogtevrees heeft. Daarbij is het omringende park momenteel niet veilig omdat de lokale chief zonder te overleggen met de bevolking een aanzienlijk stuk land heeft verkocht aan een buitenlandse investeerder. Gewapende protesten zijn sindsdien aan de orde van de dag en onze tocht werd begeleid door militairen. Na deze vriendelijk bedankt te hebben, hobbelden we weer verder. In het dorp waar we uiteindelijk aankwamen vond een zeer emotionele vergadering plaats, waarbij we (en vooral ik als blanke) gesmeekt werden om een nieuwe school voor de dorpskinderen te bouwen. De oude staat namelijk op instorten. Helaas is scholen bouwen geen onderdeel van het WWF, maar we zullen proberen om het dorp te linken aan andere organisaties. Met deze belofte mochten we na een paar uur uiteindelijk vertrekken. Deze stage gaat je niet altijd in je koude kleren zitten!
Over kleding gesproken, we hebben tot mijn vreugde een wasvrouw gevonden die elke week een paar uurtjes komt. Handwassen bleek namelijk niet mijn grootste talent en in deze omgeving wordt je (voornamelijke lichte) kleding heel snel vies! Met al het veldwerk werd het afronden van m'n onderzoeksvoorstel een beetje ondergesneeuwd, maar volgende week gaat het echte onderzoek dan hopelijk beginnen! Ik heb er zin in.
Dat was het weer voor deze keer. Zal wederom proberen om wat foto's te plaatsen. Ik hoop dat het jullie goed gaat!
Liefs,
Irene
Wat een leuke reacties weer op m'n vorige blog! Erg fijn om op deze manier jullie support te ontvangen.
In deze blog neem ik jullie mee naar Mutemwa, een zanderig dorpje 100 km ten westen van Sesheke. Dit dorp was vorige week het toneel van een driedaagse workshop over klimaatverandering die door WWF was georganiseerd voor inwoners van Mutemwa en de omringende dorpen. Afgelopen woensdagochtend gingen we, na het standaard Afrikaans uurtje vertraging dat ik heb leren incalculeren, met onze volgeladen jeeps op weg. In Mutemwa aangekomen vinden we een afgevaardigde groep van 40 mannen en vrouwen gezeten in de schaduw van een grote boom net buiten het dorp, en worden we met veel klapklap ontvangen. Als enige blanke ontvang ik blikken die variëren van vriendelijke nieuwsgierigheid tot koele achterdocht. Na het algemene voorstelrondje dat voornamelijk bestaat uit verlegen en onverstaanbaar gemompel kan de workshop beginnen. Mijn rol tijdens deze workshop is om de workshopleider te assisteren, te observeren, algemene conclusies en verbeterpunten te noteren en foto's te maken.
Een van de eerste dingen die me opvallen is de strikte scheiding tussen mannen en vrouwen. In de schaduw van de boom zitten de mannen aan de ene kant op stoelen, de vrouwen aan de andere kant op matten. Een aantal vrouwen draagt een jong kind bij zich, dat zich de hele dag moet vermaken met in stilte rondkijken en een beetje rondkruipen. Het is ongeveer 40 graden Celsius met veel opstuivend zand en stof door een warme wind. De aanwezige vliegen voelen zich sterk aangetrokken tot de geur van mijn shampoo en zijn nauwelijks bij me weg te slaan. De participatie in de groep is goed, zowel vrouwen als mannen praten open over hun ervaringen met klimaatverandering, al kunnen ze deze term waarschijnlijk niet in officiële termen uitleggen. Na een lange en succesvolle ochtend wordt de lunch geserveerd en verlaten mijn trouwe vliegen me voor een uurtje. We eten nshima, het nationale gerecht met gekookt maïsmeel, kool en vlees wat gegeten wordt door in de palm van je rechterhand balletjes te kneden van het maïsmeel en met deze balletjes kool en vlees op te scheppen. Ondanks hun volle borden en de gevulde extra pannetjes voor hun gezinnen gaat er een algemeen geklaag op: de porties zijn niet groot genoeg. In deze regio woedt het hongerseizoen al een paar maanden voort; gemiddeld eten de mensen 1x per dag of 1x per 2 dagen een maaltijd. Om onze lunchende groep heen sluipen uitgehongerde honden.
Na de lunch worden de participanten opgedeeld en in groepen aan het werk gezet. Aangezien veel van hen midden in de nacht zijn opgestaan om nog voor de workshop op hun akkers te werken, is het om 16.00u hoog tijd om af te ronden. De mensen vertrekken met hun pannetjes naar hun hutjes. Het WWF-team treft snel voorbereidingen voor de avond en nacht voordat het donker wordt. Na een avondmaaltijd van nshima tegen de schemerende achtergrond van lemen dorpshuisjes wordt het pikdonker. Met mijn oog half op de prachtige sterrenhemel en een enkele vallende ster neem ik met behulp van een teiltje stomend water een bad achter een boom. Na een laatste verhaal en drankje bij het kampvuur duiken we tevreden onze tenten in. 's Nachts wordt het best koud, de slaapzak blijkt geen overbodige luxe.
De volgende ochtend eet ik na wat voorbereidingen voor de workshop snel mijn ontbijt bij het kampvuur, als ik plotseling geschuifel hoor. Schuin achter me staan een stuk of 10 magere kinderen het eten uit m'n mond te kijken. Het is een confronterend moment. Voordat ik iets kan doen roept de dorpsoudste de kinderen terug naar het dorp. Mijn ontbijt heeft alle smaak verloren. Een half uur later begint de tweede dag van de workshop. Gezeten tussen de vrouwen merk ik dat ze zich geleidelijk aan minder terughoudend opstellen. De oudste vrouw van het gezelschap (bijgenaamd 'Oude Vrouw') geeft onder een presentatie uit het niets een flinke ruk aan mijn haar; ze moest even checken of het wel echt was. In Zambia dragen de meeste vrouwen met steil haar namelijk een pruik. De ochtend gaat snel voorbij en de nshima wordt geserveerd. Grotere porties dan op de eerste dag, maar nog steeds niet groot genoeg om alle aanwezigen tevreden te stellen. Aan het eind van de middag vertrek ik met mijn baas richting Sesheke om op kantoor wat zaken te regelen voor de laatste dag van de workshop. Vrijdagochtend zijn we weer vroeg present in Mutemwa. Deze dag maken de dorpsbewoners met behulp van het workshopteam naar aanleiding van de eerdere probleemanalyse onderling afspraken over hoe ze hun natuurlijke hulpbronnen beter kunnen beheren en klimaatverandering kunnen opvangen. Ik ben onder de indruk van de concrete plannen die worden opgesteld. Onze komst is zeker niet voor niets geweest! Na de laatste lunch van nshima nemen we afscheid (klapklap klapklap) van de dorpsbewoners, waarbij Oude Vrouw nog even haar kans schoon ziet om enthousiast in m'n borsten te knijpen. Wederom om te checken of ze wel echt zijn. Ach ja, je kunt het maar zeker weten. :) Tot zover ons veldwerk van de afgelopen week. Het was een bijzondere ervaring! Gisteren (woensdag) zijn we even terug geweest naar Mutemwa met een WWF-afvaardiging vanuit Tanzania, Mozambique en Namibië. De dorpsbewoners waren hartverwarmend blij om ons te zien en een algemeen gejoel ging op toen bleek dat ik de beloofde foto's van de workshop had meegenomen. Ondertussen probeerde ik zo subtiel mogelijk uit de buurt van Oude Vrouw te blijven. ;)
Een week geleden zijn we ook nog een dag op veldbezoek geweest naar een dorp op 4 uur afstand, waarbij we onderweg een bezoekje hebben gebracht aan Ngonye Falls! Dit mooie stroomgebied van de Zambezi heeft ontzettend veel toeristisch potentieel, maar de huidige infrastructuur is gebrekkig. De vrij beangstigende route met steile beklimmingen, dalingen en losse stenen die naar de Falls leidt is niet geschikt voor kinderen, ouderen, zieken of iemand die ook maar enigszins hoogtevrees heeft. Daarbij is het omringende park momenteel niet veilig omdat de lokale chief zonder te overleggen met de bevolking een aanzienlijk stuk land heeft verkocht aan een buitenlandse investeerder. Gewapende protesten zijn sindsdien aan de orde van de dag en onze tocht werd begeleid door militairen. Na deze vriendelijk bedankt te hebben, hobbelden we weer verder. In het dorp waar we uiteindelijk aankwamen vond een zeer emotionele vergadering plaats, waarbij we (en vooral ik als blanke) gesmeekt werden om een nieuwe school voor de dorpskinderen te bouwen. De oude staat namelijk op instorten. Helaas is scholen bouwen geen onderdeel van het WWF, maar we zullen proberen om het dorp te linken aan andere organisaties. Met deze belofte mochten we na een paar uur uiteindelijk vertrekken. Deze stage gaat je niet altijd in je koude kleren zitten!
Over kleding gesproken, we hebben tot mijn vreugde een wasvrouw gevonden die elke week een paar uurtjes komt. Handwassen bleek namelijk niet mijn grootste talent en in deze omgeving wordt je (voornamelijke lichte) kleding heel snel vies! Met al het veldwerk werd het afronden van m'n onderzoeksvoorstel een beetje ondergesneeuwd, maar volgende week gaat het echte onderzoek dan hopelijk beginnen! Ik heb er zin in.
Dat was het weer voor deze keer. Zal wederom proberen om wat foto's te plaatsen. Ik hoop dat het jullie goed gaat!
Liefs,
Irene
-
03 Oktober 2013 - 20:03
Arianne Van Loosen:
He Iers,
Leuk weer om je verslag te lezen!
Wat een mens joh die Oude Vrouw. Je schrikt je kapot haha!
Je maakt heel wat mee zeg......
We appen wel weer!
X van ons uit Sliedrecht -
03 Oktober 2013 - 20:12
Lianne Oskamp:
Ha Irene,
Ow fantastisch weer je verslag te lezen. Je schrikt je naar zeg als er zomaar iemand aan je haar trekt. Deed het niet zeer? Blijf maar uit de buurt bij die vrouw ;)
Liefs Li
-
03 Oktober 2013 - 20:27
Eline:
Ha Irene,
Gezellig om weer een verslag van je te lezen! Bah zeg al die vliegen om je heen. Hebben ze je niet geprikt? Zo dat ja dat lijkt me ook heel confronterend om die uitgehongerde kinderen te zien als je aan het eten bent. Dat gaat zeker niet in je koude kleren zitten zeg.
Zo wat een mens is dat zeg die Oude Vrouw, je schrok wel zeker?
Foto's zijn ook leuk zeg. Grappig gezicht is dat één blanke tussen de rest
Doe voorzichtig he. Ver bij die Oude Vrouw vandaan blijven. Kijk ze maar woest aan!
xxx Eline -
03 Oktober 2013 - 21:02
Nel Maasland:
Hoi Irene,
Dat is weer een mooi verslag. Kan me voorstellen als je zit te eten en er zitten dan hongerige kinderen naar je te kijken dat je je wat ongemakkelijk voelt. Als ik je verslag zo lees heb je het goed naar je zin. Balen met die vliegen! Hier zijn ze al opdringerig,maar daar zal het wel erger zijn met die temp.! Zie uit naar je volgende verslag! Wees voorzichtig! Groetjes en dikke X van Nel en Wim -
03 Oktober 2013 - 21:23
Lennart:
Ha zus!
Al met al al heel veel meegemaakt in een klein maandje tijd! Van verliefde medestagiairs tot handtastelijke oude vrouwen....Past je aanstaande trouwens wel een beetje in de familie? ;-)
Dat het je niet altijd in de koude kleren gaat zitten geloof ik ook zeker. Je kunt je soms best machteloos voelen denk ik in veel situaties die je tegenkomt.
Heb je bij de Zambezi trouwens al nijlpaarden en krokodillen gesignaleerd of zitten die daar niet in de buurt?
Hou je taai en succes met je onderzoek!
Liefs en x van je broer! -
04 Oktober 2013 - 09:32
Annerieke:
Hee Irene,
Mooi verhaal weer, je schrijft heerlijk! Sterkte met alle moeilijke dingen die je tegen komt, maar ook genieten van alle mooie dingen van je stage hor!! Dikke knuffel, Annerieke -
04 Oktober 2013 - 10:29
Elvira:
Hey meis,
Wauw! Wat een cultuurverschillen waarmee je dagelijks weer mee geconfronteerd wordt. Ik zie het al voor me, een half verzambiaanst meisje dat in in december weer terug komt naar Nederland :P.
Maar toch klinkt het allemaal wel heel erg gaaf. Ik hoop dat je er ontzettend van geniet en er van leert :). Op wat voor manier dan ook!
Ik ben blij dat je het naar je zin hebt!!
Liefsxx
Elvira -
04 Oktober 2013 - 12:11
Oma Van Loosen:
Lieve kleindochter,
Bedankt voor deze volgende bijdrage, we zaten er al verlangend naar uit te kijken. En toen ik gisteravond de laptop wilde sluiten voordat we naar bed zouden gaan, vond ik tot mijn grote verrassing de volgende aflevering van je feuilleton. Maar voor toen nog iets terugschrijven was het te laat, dus daarom ben ik er NU: vrijdagmorgen 11.45 u, we zijn nog maar net klaar met ons ontbijt. Stelletje vreselijke luiaards!!
Weet je, als jij schrijft dat het 40 graden is, krijg ik het helemaal benauwd, lieve kind, dat is toch nauwelijks uit te houden. Het verschil tussen Zambianen en jou, flink uit de kluiten gewassen Hollandse meid, is wel zeer opvallend, die mensen is het aan te zien dat ze niet altijd zulk voedzaam eten krijgen als wij hier in West-Europa. En door de hitte zien ze er bijna `gelooid` uit, vond ik altijd.
Toen wij vorige week dinsdagavond met oom Paul zaten te skypen, las hij een mailtje van jou voor, dat hij net ontdekt had. Over de veranderde data, en je waarschijnlijke bezoek aan Pta in december. Dat zou wel heel leuk zijn.
Intussen ben je al bijna vier weken van huis, maar als je leest wat je allemaal al hebt meegemaakt, dan lijkt het veel langer. In elk geval mogen we dankbaar zijn dat deze vorm van communicatie bestaat, dat ging vroeger héél anders, en hoorde het thuisfront soms járen niets. En intussen vinden wij al deze verworvenheden heel gewoon.
Maar ik ga eens wat uitvoeren, wij hopen volgende week donderdag naar huis te gaan, dus moet er eigenlijk nog wel het één en ander gebeuren, maar veel zin heb ik niet om te beginnen met opruimen en schoonmaken. Bevalt je huis nog goed? Nog geen rare dingen gebeurd?
Liefs en groetjes, ook van Opa, en houd je taai! Oma -
04 Oktober 2013 - 14:44
Petra Verdoorn:
Hoi Irene,
Nou dat was me het verhaal weer wel. Wat een belevenissen. Doet veel met je emoties denk ik. Fijn dat het werk en de workshops ook echt aan komen en dat je het idee hebt dat ze er ook mee aan de slag willen. Tja.....er is nog veel werk aan de winkel in Afrika. Op allerlei gebied. Scholen, eten, gezondheid, klimaat, corruptie etc etc.
Pas goed op jezelf en veel succes bij alles wat je doet.
Dikke kus van ons allemaal! Xxx -
04 Oktober 2013 - 16:17
Jochem Van Loosen :
Lieve Irene,
Oma heeft dan wel namens mij geschreven, maar ik wil toch ook nog iets laten horen. Dat die oude vrouw je wilde "keuren", moet je maar voor lief nemen. Meestal zijn het oude koppelaarsters, die zodoende de stam gezond proberen te houden en terzelfdertijd jouw waarde in koeien vaststelt. Het zou fijn zijn als een blanke inwoner met ervaring je één en ander over de gewoonten in de omgeving zou kunnen delen, dat spaart je in het begin tijd en veel ongemak. Elke stam heeft zo zijn eigen vreemde gewoonten en die verschillen vaak van plek tot plek. Je kreeg wel de erezetel, want alle andere dames moesten op de grond plaats nemen. Zorg er dus voor dat je altijd een stoel krijgt!
Fijn dat je zoveel indrukken opdoet die je het ook later makkelijker kunnen maken om in Afrika te werken. Als je jong bent is dat Continent een uitdaging en een ervaring waardoor je de 12-uur etenstijd van de tegenwoordige Nederlander niet meer kunt waarderen. Zien van de wereld is niet een reisje naar de Antillen in een deftig hotel, maar leven tussen mensen met andere normen en waarden.
Lieve Irene, hou je taai en geniet Afrika!
Je oude Opa met minstens 20 jaar ervaring in dat werelddeel. -
06 Oktober 2013 - 20:31
Maarten:
Hoihoi,
Leuk verslag weer en leuk dat je daar veel veldervaring kan opdoen, inclusief ervaring met geniepige oude vrouwtjes. :-) Je hebt wel een vriendin gemaakt haha! Veel succes en ik kijk alweer uit naar je volgende blog.
Groetjes,
Maarten -
11 Oktober 2013 - 12:04
Dick En Riek Verdoorn:
Lieve Irene
We zijn net uit Turkije terug en lezen je verslag. Wij aten 2xdaags warm, wat ook niet gewaardeerd werd. Veel te veel. En als jij dan schrijft over die kindertjes die het eten uit je mond kijken, dan kunnen wij ons je gevoel goed voorstellen. Daar was het soms 33 gr. Dat was al wennen, en dan jij met 40 gr.
Je loopt wel tegen heel wat aan daar, maar je verslag klinkt opgewekt. Het is steeds erg leuk om alles te lezen wat je meemaakt. Je bent nu inmiddels een klein beetje gewend aan de cultuur en hebt al veel gezien van de natuur en we wensen je dan ook voor de komende tijd toe dat het onderzoeksdoel waarvoor je gegaan bent nu goed ingezet mag worden.
Hartelijke groeten van Oom Dick en Tante Riek
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
